Ik herinner me mijn eindexamens nog als de dag van gisteren. Het ergste jaar van mijn leven. Nachten lang blokken op aardrijkskunde, eindeloos proefexamens economie maken en slapen met de boeken van Latijn onder mijn kussen. Op teletekst kon je de antwoorden van Engels, Duits en Frans opzoeken en van de overige vakken was het gissen hoe je het ervan af had gebracht. Voor mij was het een zware beproeving, maar erover klagen, dat kwam niet in me op.
Voor de krant interview ik ieder jaar eindexamenkandidaten. Ik zie dat de stress er bij velen nog niet minder om geworden is. Ook de geur in de gymzalen is nog ongeveer hetzelfde. En de trucjes voor het leren (en spieken) zijn niet veel veranderd. Stiekem bespeur ik bij mezelf een soort genoegen dat zij hier nu zitten en ik dat allemaal lekker al gehad heb. Ik benijd ze absoluut niet.
Wat ten opzichte van mijn examentijd wel veranderd is, is dat er nu ieder jaar een enorme klachtenstroom op gang komt. Na drie dagen stond de teller bij het LAKS dit jaar op 180.000 klachten en toen ik het zojuist checkte, was dat al opgelopen naar 240.000. Er doen 200.000 leerlingen eindexamen. Dat zijn meer klachten dan dat er eindexamenkandidaten zijn. Nu zal niet iedere leerling een klacht hebben, maar er zijn dus sowieso leerlingen die er meer dan een insturen. Ja, al slaagde ik met slechts een vijf voor wiskunde, hier is geen speld tussen te krijgen.
Waar ik en mijn leeftijdgenoten amper wisten wat het LAKS was, weten de leerlingen van nu deze club sneller te vinden dan het lokaal van hun vakdocent waar ze om extra uitleg zouden kunnen vragen. Het riekt ernaar dat er vooral geklaagd wordt om het klagen. Als er maar genoeg klachten binnen komen over een examen wordt de normering misschien wel aangepast. Zo is de redenatie. Een beetje onderzoek leert dat die vlieger niet opgaat.
Het College voor Toetsen en Examens bepaalt namelijk de N-term, de normering van een examen. Ze baseren zich hierbij op het oordeel van docenten en op goede inhoudelijke klachten. Maar níet op het áántal klachten dat bij het LAKS binnenkomt. Dus lieve eindexamenkandidaten, besteed je tijd nuttig, kap met dat geklaag en leg gewoon je boek onder je kussen. Dan komt het allemaal vanzelf goed.